Mehmet Boz
Rusya Federasyonu'nun çağrılmadığı İsviçre’nin ev sahipliğinde “Ukrayna Barış Zirvesi” düzenlenmiş. Çin ise Rusya’nın davet edilmediği toplantıya katılmama kararını bildirmiş.
15-16 Haziran’da Türkiye’nin de çağrılı olduğu 90’dan fazla ülkenin temsilcileriyle bazı uluslararası kuruluşların da katıldığı bu "zirve"ye Fener Rum Patriği Bartholomeos’da katılmış.
Zirve sonrası "Bürgenstock Bildirgesi’ne Türkiye dahil 80 ülke ve dört uluslararası kuruluş imza koymuş.
Ankara ile aynı masada önünde “ekümenik” isimliği ile Fener Rum Patriği Bartholomeos‘un oturmuş!
Bu skandal duyulunca Türkiye’de tepkilere yol açmış.
* Uluslararası ilişkiler uzmanı Prof. Dr. Hasan Ünal: “Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın da bulunduğu İsviçre'deki Ukrayna toplantısına Fener Rum Patriğinin 'Ekümenik' sıfatıyla katılması en basitinden skandaldır..... Ukrayna toplantısını düzenleyenler Türkiye Cumhuriyeti’nden bağımsız olarak Patriği davet etmişlerse hem çıkışına izin vermeyeceğimiz hem de devlet olarak katılmayacağımız söylenebilirdi." açıklamasında bulunmuş
*Müstafi Amiral Cihat Yaycı yaptığı açıklamada : “Ukrayna Zirvesi yapıyorlar Rusya yok. Ukrayna tam bir Amerikan projesi.... Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile aynı masada oturuyorlar. Karşısında bu adam oturuyor. Masasında ‘ekümenik patrik’ yazıyor. Buna izin vermeseler o adam oraya gidebilir mi, o masada oturabilir mi?.... Dışişleri izin vermese gidebilir mi oraya? Ülkemizin bölünmez bütünlüğünün ihlali anlamına gelen bu duruma savcılarımız soruşturma baştacak mı? "demiş. (1)
* Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi Basın Sözcüsü Selçuk Erenerol:
"X hesabından" yaptığı açıklamada “Anayasa ve Lozan’ın defaatle çiğnenmesi, Türkiye Cumhuriyeti’ni kurmuş olan Türk milletini derinden yaralamaktadır.....Fener Rum Kilisesi Başpapazı Bartholomeos’un “hiçbir tüzel kişiliği olmaksızın” Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın yanında “ekümenik” sıfatıyla gözlemci olarak katılmasını ve zirvenin sonuç bildirgesine imza atmasının suç teşkil edeceğini ” belirmiş.(2 )
“Lozan’da bir azınlık kilisesi olarak kabul edilmiş ve Yargıtay kararıyla da yetki alanının dışına çıkması suç teşkil eden Fener Rum Kilisesi’nin nasıl ekümenik patrik sıfatıyla Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığının olduğu yerde temsil hakkına izin verdiğinizdir.”
Erenol, bilgi edinme hakkına dayanarak bakanlığı iki soru yöneltmiş:
1. Türkiye Cumhuriyeti’nin Fener Rum Kilisesi’nin konumuna ilişkin mevcut devlet politikası nedir?
2. Başpapaz Bartholomeos, Türkiye Cumhuriyeti'nin hangi kademelerinden nasıl izin alarak bu toplantıya katılmıştır?(1 )
*Dişişleri eski müsteşarı Emekli Büyükelçi Onur Öymen:
“Patrikhanenin Lozan Barış Antlaşması’na göre herhangi bir statüde böyle bir toplantıya katılma hakkı yoktur. Katılması Lozan’a aykırıdır. Lozan’a göre patrik İstanbul’daki Rum azınlığın sadece dini konularıyla ilgilenmekle hükümlü. Bunun dışında başka hiçbir yükümlülüğü yoktur. Patrikhaneye ekümenlik konusunda taviz verildi. Tavizin ötesinde birçok batılı ülke ekümenlik konusunda değişik adımlar atıyor. Bütün kuruluşların ekümünlik konusunda net karşı adımlar atmalı. Kim davet etmiş? Türk delegasyonunun katılacağından haberi var mı? Tepki gösterildi mi? Tepkinin sonucu ne oldu? Asıl bu soruların yanıtı daha önemli. Bakanlık bunları yanıtlaması gerekiyor” dedi.
* Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, iddialara ilişkin verdiği yazılı yanıtta: Fener Rum Patrikhanesi’nin, 15-16 Haziran tarihlerinde İsviçre’de düzenlenen Ukrayna Barış Zirvesi’ne devlet statüsünde katıldığı ve Sayın Bakanımızın, zirve marjında Fener Rum Patriği Bartholomeos ile resmi bir ikili görüşme yaptığı yönündeki haberler gerçeği yansıtmamaktadır” demiş.Öte yandan, Fener Rum Patrikhanesi’nin konumuna ilişkin devlet politikamızda herhangi bir değişiklik olmadığı da izahtan varestedir (uzaktır)” (3 )
( '14 Haziran 2024'
News Ukrayna adlı internet sitesinde yer alan belge, İsviçre Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan katılımcı listesini gösteriyor. Belgenin tarihi ile haber sitesinde yayınlandığı tarih aynı, konferanstan bir gün önce... Bartholomeos listede 94. sırada 'ekümenik patrik' sıfatıyla yer alıyor)
(3 )https://www.cumhuriyet.com.tr/siyaset/bartholomeosun-baris-zirvesine-katilmasi-tepki-cekti-2219187